Sanna op Zuid, gelegen aan de Van Langendonckstraat in Rotterdam, is veel meer dan een plek waar buurtbewoners een maaltijd kunnen delen. Het wijkrestaurant is een ontmoetingsplek geworden waar eenzaamheid wordt bestreden en gemeenschapszin groeit. Medewerker Santucia Hamelinck speelt een sleutelrol in het succes van Sanna op Zuid. In een openhartig interview vertelt ze over hoe het initiatief begon, de impact op de bewoners, en waarom zulke projecten onmisbaar zijn in een stad als Rotterdam. Ze geeft een kijkje achter de schermen van deze unieke plek en deelt haar visie op inclusie en sociale betrokkenheid.
Santucia, kun je vertellen hoe het idee voor Sanna op Zuid is ontstaan?
Het begon tijdens de coronatijd, een periode waarin veel mensen geïsoleerd raakten. We startten met een initiatief genaamd Nieuw en Oud. Dit was gericht op het verzamelen van meubels voor mensen die in een woning kwamen waar het ontbrak aan basisvoorzieningen. We richtten huizen in voor mensen die bijvoorbeeld via het Leger des Heils een woning kregen. Het doel was niet alleen om praktische hulp te bieden, maar ook om schaamte weg te nemen, zodat zij met trots gasten konden ontvangen. Al snel groeide dit uit tot een kringloopwinkel, met een speciale hoek waar mensen gratis koffie konden drinken en hun verhaal kwijt konden. Uiteindelijk bracht Woonbron ons op het idee om dit initiatief voort te zetten in de Jan Meertens-flat, waar Sanna op Zuid nu gevestigd is.
Hoe belangrijk is zo’n plek voor de bewoners en de wijk?
Heel belangrijk. Veel mensen hier kampen met eenzaamheid, vaak in combinatie met armoede. Ze hebben simpelweg geen middelen om uit eten te gaan of een dagje weg te plannen. Hierdoor blijft hun sociale wereld klein. Een plek als Sanna op Zuid biedt een uitweg. Het is een ruimte waar mensen elkaar ontmoeten, even de dagelijkse zorgen kunnen vergeten en sociale contacten kunnen opbouwen. Voor sommigen is het letterlijk het enige uitje dat ze hebben.
Hoe nemen jullie die eerste drempel weg voor mensen die zich misschien terughoudend voelen?
Dat was een uitdaging. De eerste activiteit die we organiseerden, was een bewonersbrunch. We nodigden mensen persoonlijk uit en zorgden ervoor dat ze op de dag zelf een vaste plek hadden aan tafel, naast andere bewoners die ze nog niet kenden. Zo konden ze elkaar leren kennen, zonder dat ze zelf hoefden te bepalen wie er meeging. Het idee was om de onbekendheid en angst weg te nemen. Inmiddels zien we dat veel bewoners elkaar spontaan opzoeken voor een kopje koffie, zonder dat wij daar nog tussen hoeven te zitten.
Wat maakt jullie aanpak zo succesvol?
Ik denk dat onze laagdrempelige aanpak het verschil maakt. We hebben bijvoorbeeld dagelijks gratis koffie-uurtjes van 10 tot 12 uur, maar bewoners staan vaak al om half tien te wachten tot de deur open gaat. Het laat zien hoe belangrijk deze plek voor hen is. Daarnaast zijn we als team altijd aanwezig om gesprekken te stimuleren als dat nodig is. Soms voelen mensen zich geremd om een praatje te maken, en dan helpen wij dat op gang.
Wat zijn de volgende stappen voor Sanna op Zuid? Zijn er plannen om uit te breiden?
Ja, we hebben al een tweede locatie geopend in Rotterdam Noord, in een Thuisplus flat. Dat project is opgezet in samenwerking met Woonbron en Humanitas. Ook daar bieden we een plek waar bewoners samen kunnen komen en maaltijden kunnen delen. Het zou geweldig zijn om dit concept naar meer wijken te brengen, want de vraag is groot. Veel mensen hebben behoefte aan een veilige, toegankelijke plek waar ze sociale contacten kunnen opbouwen en zich gehoord voelen.
Jullie worden deels gefinancierd door subsidies. Hoe gaan jullie om met de onzekerheid rondom financiering?
Dat was in het begin lastig, omdat we geen ervaring hadden met subsidieaanvragen. We financierden het project destijds zelf, wat natuurlijk niet houdbaar is op de lange termijn. Inmiddels hebben we geleerd om samen te werken met meerdere partijen, zoals het Crisisfonds in Rotterdam. Dit geeft ons meer stabiliteit. We proberen niet volledig afhankelijk te zijn van de gemeente, want subsidies worden steeds verder ingeperkt. Door een breder netwerk op te bouwen, blijven we flexibel en kunnen we doorgaan met wat we doen.
Wat inspireert jou om je hier elke dag voor in te zetten?
Het is bijzonder om te zien hoe mensen weer opbloeien door wat we doen. Sommige bewoners waren zo geïsoleerd dat ze nauwelijks contact hadden met anderen. Nu zien we hen lachen, praten en deelnemen aan activiteiten. Dat geeft enorm veel voldoening. Het mooiste is dat ze elkaar nu ook buiten onze activiteiten om weten te vinden. Het voelt alsof we niet alleen een plek, maar ook een gemeenschap hebben gecreëerd.
Tot slot, wat zou je andere wijken of organisaties adviseren die een soortgelijk initiatief willen starten?
Begin klein en zorg voor een persoonlijke benadering. Mensen moeten zich welkom voelen en de eerste stap durven zetten. Het helpt enorm als je direct contact zoekt en een actieve rol speelt in het verbinden van mensen. En vergeet niet: het draait niet alleen om activiteiten, maar om het bouwen van vertrouwen en gemeenschap. Als je dat kunt realiseren, maak je echt een verschil in het leven van mensen.
Wijkrestaurant Sanna op Zuid, Santucia deelt de koffie uit. Foto: Rhalda Jansen
