In Rotterdam hebben veel oudere huizen last van schimmel. Bij de Jongere Ouderen Unie zijn er aanhoudend signalen binnen gekomen van bewoners die zich op het laatst geen raad meer wisten met dit probleem. Ook omdat woningcorporaties niet huis gaven. Uit onderzoek van HG, marktleider in specialistische schoonmaakmiddelen, blijkt dat 89% van de Nederlanders (25-65 jaar) te maken heeft gehad met schimmel, waarvan ruim driekwart (76%) in het afgelopen jaar.
Gebrekkige ventilatie en hoge luchtvochtigheid zijn bekende oorzaken, maar een te lage temperatuur in huis (27%) is dat nog niet. Effectieve acties om schimmel tegen te gaan, zoals het verbeteren van ventilatie (55%) en het plaatsen van een luchtontvochtiger (22%), worden bovendien nog te weinig ingezet. Door de stijging van de energieprijzen zijn consumenten in de koude winterdagen behoudender met stoken, ventileren en luchten, terwijl januari, de koudste maand, schimmelvorming bevordert door lage temperaturen en hoge luchtvochtigheid. HG introduceert tijdens de Stop Schimmelmaand in januari de Schimmelcheck om Nederlanders te helpen thuis een gezond leefklimaat te behouden.
Schimmel gedijt vooral in koude, slecht geventileerde ruimtes, zoals de kelder, of in ruimtes waar vochtige activiteiten de luchtvochtigheid verhogen, zoals de keuken en badkamer. Ook in de rest van het huis kan echter schimmel ontstaan. Lage temperaturen versterken de schimmelvorming omdat koude lucht minder vocht opneemt dan warme lucht. De laatste jaren zien we door opgelopen energieprijzen dat consumenten behoudender zijn geworden met stoken, ventileren en luchten en dat schimmel hierdoor steeds vaker voorkomt. Januari, als de koudste maand van het jaar, is dan ook bij uitstek de tijd voor schimmelvorming: iedereen probeert de kou buiten te houden, houdt deuren en ramen gesloten, wat resulteert in een hoge luchtvochtigheid en condensatie in huis.”, aldus John Zentveld, schimmelexpert bij HG.
Het onderzoek laat verder zien dat consumentenkennis over het ontstaan van schimmel op peil is: 8 op de 10 Nederlandse huishoudens ziet slechte ventilatie als de belangrijkste oorzaak van schimmel, gevolgd door een te hoge luchtvochtigheid (79%). Daarnaast onderschrijven de meeste respondenten de risico’s van schimmel. Ruim driekwart (78%) denkt dat schimmel enigszins tot zeer schadelijk voor de gezondheid is. Verder denkt bijna de helft (48%) dat gebrekkig onderhoud of slechte hygiëne ook een rol speelt voor schimmelvorming, maar volgens John wordt schimmel vaak onterecht als teken van verwaarlozing gezien: “Om schimmel te voorkomen, moet je ventileren, luchten én verwarmen, want daarmee pak je de oorzaak aan. Schimmel verdwijnt namelijk niet vanzelf; vocht en zuurstof zijn altijd aanwezig als voedingsbodem. Daarom heb je niet alleen betere ventilatie nodig, maar ook een effectieve schimmelreiniger. Reinigen verwijdert de schimmel effectief, maar zonder de oorzaak aan te pakken komt deze uiteindelijk terug.”
Hoewel de oorzaken en risico's bekend zijn, komt bijna de helft (47%) pas na twee weken in actie bij het zien van schimmel, waardoor het probleem in die tijd verergert. Schimmel groeit door, en met het toenemende risico op het inademen van schimmelsporen is snel handelen essentieel, ook al is het niet persé direct gevaarlijk. Schimmel in uitgebreide vorm kan echter wel degelijk schadelijk zijn voor de gezondheid. Hierbij spelen factoren zoals de duur van het verblijf in een ruimte met schimmel, in combinatie met het eigen immuunsysteem, een rol. Als we kijken naar oplossingen, probeert 82% van de huishoudens schimmel aan te pakken met reiniging, 55% door de ventilatie te verbeteren en 21% gebruikt een luchtontvochtiger.
Plekken waar het koud is en slecht geventileerd wordt, zoals achter gordijnen, in de badkamer, de kelder of bij koelkastafdichtingen, hebben een grotere kans op schimmel. Als er onvoldoende ventilatie is, blijft het vocht hangen, wat schimmelvorming kan veroorzaken. Een gemiddeld huishouden produceert dagelijks 10 tot 15 liter vocht door activiteiten zoals koken en douchen. De ideale luchtvochtigheid ligt tussen de 40% en 60%, maar na douchen zonder ventilatie kan dit oplopen tot 80%.
Consumenten doen er goed aan hun huis gedurende het jaar regelmatig te controleren, want schimmel begint vaak als kleine zwarte puntjes, maar kan bij de juiste omstandigheden snel uitgroeien tot moeilijk beheersbare vormen. Om consumenten hier bewuster van te maken en te helpen hun huis schimmelvrij te houden, introduceert HG tijdens de Stop Schimmelmaand in januari de Schimmelcheck: een online checklist met veelvoorkomende schimmelplekken in elke ruimte van het huis.
Mocht er toch schimmel zijn ontstaan, dan biedt HG oplossingen met haar productportfolio: dit bevat namelijk twee schimmelreinigers, de schimmelreiniger en de schimmelreiniger schuimspray, die beter hecht en daardoor nog effectiever is. Onlangs werd daar een schimmelbeschermer, die schimmelvorming voorkomt, aan toegevoegd.
* Onderzoek van HG werd in november 2024 uitgevoerd door Markteffect onder een representatieve verdeling van 1.002 respondenten van 25 tot 65 jaar oud.
