Vrijwilligers van Zwerfie Rotterdam hebben het Rodezand in Rotterdam tijdelijk omgedoopt tot Blauwezand. Met deze actie, waarin zij een symbolische duizend sigarettenpeuken opruimden en de vindplekken met blauwe krijtcirkels markeerden, willen ze aandacht vragen voor het groeiende probleem van peuken als zwerfafval. Rokers in het gebied kregen gratis zakasbakjes uitgereikt als aanmoediging om peuken niet meer op straat te gooien.
De actie vond plaats in het voetgangersgebied van het Rodezand, nabij het Beursplein. Op een tijdelijk straatnaambord prijkte de nieuwe naam ‘Blauwezand’, en hashtags als #hetstaatblauw, #destraatblauw en #peukmeuk werden met milieuvriendelijk krijt op de stoeptegels geschreven. Hiermee benadrukken de vrijwilligers niet alleen de omvang van het probleem, maar maken ze ook letterlijk zichtbaar hoezeer de straat wordt overspoeld door weggegooide sigarettenfilters.
Sigarettenpeuken vormen een ernstige en vaak onderschatte bedreiging voor het milieu. De filters bevatten kunststoffen die niet afbreken, evenals tientallen chemische stoffen die schadelijk zijn voor zowel het bodemleven als de waterkwaliteit. Wereldwijd worden jaarlijks ongeveer 6.000 miljard sigaretten verkocht, waarvan naar schatting driekwart als afval eindigt. In Nederland vormen sigarettenpeuken het meest voorkomende type zwerfafval.
Ivo Rodermans van Zwerfie Rotterdam licht de situatie toe: “Het rookverbod binnenskamers heeft ertoe geleid dat mensen steeds vaker buiten roken, waardoor de straten blauw staan van de rook en er op veel plekken een zee van peuken ontstaat.” Volgens Rodermans is de enige echte oplossing een verbod op het filter zelf. Onderzoek in opdracht van het vorige kabinet ondersteunt deze gedachte, waarbij filters als effectieve bron van zwerfafval worden aangemerkt.
Rodermans wijst op ontwikkelingen in Californië, waar een dergelijk verbod op filters al in de maak is. Filters, oorspronkelijk geïntroduceerd in de jaren vijftig om roken een gezonder imago te geven, hebben in werkelijkheid geen positief effect op de gezondheid van rokers. Volgens Rodermans zijn filters een vorm van misleiding door de tabaksindustrie en dragen ze vooral bij aan milieuvervuiling. "Filters dienen geen enkel nuttig doel, dus het is beter ze achterwege te laten," aldus Rodermans.