Het aangescherpte handhavingsbeleid voor ZZP’ers in de zorgsector leidt tot grote zorgen over de continuïteit van zorg, zo schrijft de branchevereniging van zorgorganisaties, ActiZ. Uit een enquête onder 142 VVT-organisaties (verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg) blijkt dat veel zorgorganisaties niet klaar zijn om op 1 januari 2025 volledig te voldoen aan de nieuwe regels rond de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Branchevereniging ActiZ waarschuwt dat het beleid op korte termijn onverantwoorde risico’s met zich meebrengt en pleit voor uitstel en coulance bij de handhaving.
De Belastingdienst wil de inzet van ZZP’ers in de zorg op korte termijn aan banden leggen. Dit treft een sector die nu al kampt met grote arbeidsmarkttekorten en een hoge werkdruk. Veel zorgorganisaties werken aan het afbouwen van schijnzelfstandigheid, maar geven aan dat ze meer tijd nodig hebben om dit op een verantwoorde manier te doen.
Uit de enquête blijkt dat de bereidheid onder ZZP’ers om in loondienst te treden zeer gering is. Bij een derde van de organisaties is er helemaal geen animo, terwijl 57 procent meldt dat slechts een klein deel van de zelfstandigen deze overstap wil maken. Dit zorgt voor extra druk op de zorgsector, die afhankelijk blijft van een flexibele schil van arbeidskrachten om acute pieken, ziekteverzuim en specialistische zorg op te vangen.
Als de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 gaat handhaven, moeten zorgorganisaties uitwijken naar duurdere alternatieven zoals uitzendkrachten of detachering. Hierdoor stijgen de kosten aanzienlijk. Tegelijkertijd dreigt de zorgkwaliteit te lijden onder het wegvallen van ZZP’ers. Organisaties voorzien ernstige gevolgen, zoals beddensluitingen, leegstand, minder extramurale zorg en beperkingen in cruciale zorgdiensten zoals terminale zorg, thuiszorg en nachtelijke verpleging.
Ondanks eerdere toezeggingen over maatwerk lijkt de Belastingdienst nu al actief te handhaven bij zorgorganisaties. ActiZ roept daarom op om het handhavingsbeleid aan te passen en boetes en naheffingen in 2025 achterwege te laten voor organisaties die aantoonbaar werken aan het beëindigen van schijnzelfstandigheid. Zonder aanpassingen dreigt de zorgsector op korte termijn vast te lopen, met ernstige gevolgen voor zowel de kwaliteit als de beschikbaarheid van zorg.