Het aantal senioren in Nederland groeit snel. Naar verwachting zijn er in 2030 ruim twee miljoen mensen van 75 jaar en ouder. Door deze vergrijzing ontstaat een grote vraag naar nieuwe woonvormen die tussen zelfstandig wonen en het verpleeghuis in zitten. De handreiking van Platform31 beschrijft hoe geclusterde woonvormen hierop kunnen inspelen door zelfstandige woningen voor ouderen te combineren met gemeenschappelijke ruimtes. Dit bevordert sociaal contact, helpt eenzaamheid te verminderen en draagt bij aan de gezondheid en vitaliteit van bewoners.
De Nederlandse overheid heeft als doel gesteld om tot 2030 zo’n 290.000 seniorenwoningen te realiseren. Dit bestaat uit 170.000 levensloopbestendige woningen, 80.000 geclusterde woningen en 40.000 verpleegzorgplekken. Geclusterde woonvormen, waaronder moderne hofjes en serviceflats, bieden ouderen de mogelijkheid om zelfstandig te blijven wonen, met zorg en ondersteuning in de buurt. De woonvormen zijn ontworpen met ontmoetingsruimtes waar zowel bewoners als buurtgenoten activiteiten kunnen organiseren, waardoor de sociale cohesie in wijken toeneemt.
Deze handreiking biedt praktische richtlijnen voor gemeenten, woningcorporaties, zorgaanbieders en andere betrokkenen die deze woonvormen willen realiseren. Ze behandelt onder meer de locatiekeuze, de indeling van woningen en ontmoetingsruimtes, en de benodigde investeringen en subsidies. Daarnaast worden voorbeelden genoemd van succesvolle projecten en best practices in diverse regio’s van Nederland.