Een arts die moeite heeft met met zorg bij bewust stoppen met eten en drinken (BSTED) moet die zorg dan wel overdragen aan een collega. Dit schrijft Yvette Schuijt, juriste bij de Nederlandse Vereniging voor vrijwillige euthanasie.
Naar aanleiding van twee artikelen in het dagblad Trouw over dit item vond Schuijt het tijd voor nuance. Op de website van de NVVE legt ze de belangrijkste verschillen uit over de genoemde vormen van levensbeëindiging: BSTED en versterven.
‘’Versterven is een natuurlijk proces. Iemand eet en drinkt dan door ziekte of ouderdom steeds minder, tot de dood erop volgt. Bij BSTED ligt dit anders. Bij BSTED wordt er vrijwillig en weloverwogen een keuze gemaakt. Iemand stopt dan bewust met eten en drinken om de dood te versnellen. Dit kan bijna niet zonder goede begeleiding en (palliatieve) zorg van een arts. Een arts hoeft hier niet aan mee te werken. Een arts die hier moeite mee heeft, moet dan wel de zorg aan een collega overdragen.’’
Een ander punt dat om toelichting vraagt, is de indeling van het sterven. Ofwel: gaat het om een natuurlijke of een niet-natuurlijke dood? ‘’BSTED is volgens de herziene KNMG-handreiking van januari 2024 een natuurlijke dood’’, aldus Schuijt. “Een indeling waar ook sterven na afzien van een medische behandeling onder valt. Overlijden door middel X valt hier niet onder. Elke zelfdoding wordt gezien als een niet-natuurlijke dood. Waarbij nog onderscheid kan worden gemaakt tussen een impulsieve en een weloverwogen zelfdoding. Bij de laatste zien wij als NVVE dat naasten betrokken worden in het proces.’’
Toch blijft de vraag of BSTED een vorm van zelfdoding is onderwerp van academisch debat. In dit debat wordt naar de overeenkomsten en verschillen tussen de manieren van sterven gekeken. ‘’Eén van die verschillen is de factor tijd. BSTED is een geleidelijk proces dat ongeveer twee weken duurt. Binnen die twee weken kan iemand het proces stoppen door weer te gaan eten en drinken. Een impulsieve of weloverwogen zelfdoding duurt veel korter en is niet omkeerbaar. Het verschil is als een deur die met kracht wordt dichtgeslagen versus een deur die langzaam dichtvalt. Het eindresultaat is hetzelfde, maar het proces is wezenlijk anders. Zelfs áls BSTED wordt aangemerkt als zelfdoding, is de zorg die wordt geboden geen hulp bij die zelfdoding maar palliatieve zorg. ‘’
