‘’Dit voorstel doet recht aan de zorgvuldige euthanasiepraktijk die Nederland kent’’, reageerde Fransien van ter Beek, bestuursvoorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie (NNVVE) op het gepresenteerde voorstel van D66 om euthanasie uit het strafrecht te halen. ‘’Nu is het nog zo dat het verlenen van euthanasie in principe strafbaar is. Wij zien dat mensen, tenzij zij terminaal ziek zijn, vaak een zwaar examen af moeten leggen om euthanasie verleend te krijgen. Voor artsen is het al moeilijk genoeg om een euthanasieverzoek in behandeling te nemen. Het nog eens extra ingewikkeld maken door een mogelijke strafrechtelijke vervolging, is nergens voor nodig. Als maatschappij zijn wij het artsen verplicht de kans op strafvervolging in te perken.’’
Euthanasie is in Nederland sinds 2002 wettelijk geregeld. Het verlenen hiervan is voorbehouden aan artsen. Aan patiënten die een vrijwillig en weloverwogen verzoek doen en die uitzichtloos en ondraaglijk lijden op basis van een medische grondslag, mag een arts euthanasie verlenen. Bij euthanasie is er altijd sprake van een verzoek van een patiënt aan een arts; zij moeten samen tot de conclusie komen dat er geen andere mogelijkheid is.
De Regionale Toetsingscommissies (RTE), bij wie elke euthanasie gemeld moet worden, komen elk jaar weer tot de conclusie dat de uitvoeringspraktijk bijzonder zorgvuldig is. Van de 9.958 meldingen in 2024 werd in slechts in zes gevallen geoordeeld dat niet volledig aan alle zorgvuldigheidseisen is voldaan. Het ging dan niet om grote onzorgvuldigheden, maar om administratieve omissies of procedurele fouten.
De voorzitter van de RTE concludeerde terecht dat de uitvoeringspraktijk in Nederland zeer zorgvuldig is. Deze zorgvuldige uitvoering is sinds inwerkingtreding van de wet in 2002 ongewijzigd. Sinds 2002 is slechts één keer een arts strafrechtelijk vervolgd. Zij werd vrijgesproken.
De NVVE benadrukt dat euthanasie een handeling is die tot het deskundigheidsterrein van artsen behoort. Het is daarom onlogisch en onwenselijk dat artsen naast een tuchtrechtelijke procedure, ook strafrechtelijk vervolgd kunnen worden. In Nederland is zo'n stapeling van procedures hoogst ongebruikelijk. Daarbij is het strafrecht een ultiem middel dat alleen mag worden ingezet bij handelingen die de maatschappij moreel laakbaar vindt. Dat is bij euthanasie niet het geval.
