Een diploma alleen is niet voldoende om de bekwaamheid van zorgpersoneel vast te stellen. Dit stelt kennisorganisatie Vilans in een reactie op het toenemend aantal zzp'ers dat zonder geldig diploma in de zorg werkt. De organisatie pleit voor een bredere kijk op de competenties van zorgmedewerkers.
In de huidige zorgsector mogen medewerkers alleen zorghandelingen uitvoeren als zij beschikken over een specifieke opleidingstitel of functie. Dit systeem komt echter onder druk te staan door de krappe arbeidsmarkt en vergrijzende samenleving, waarbij de zorgvraag blijft stijgen.
De arbeidsmarkt voor begeleiders, verzorgenden en verpleegkundigen in de langdurige zorg kent momenteel een gedeeltelijk gesloten karakter, waarbij een diploma als voorwaarde geldt. Dit vormt vooral een obstakel voor zij-instromers die (opnieuw) in de zorg willen werken. Zij worden vaak verwezen naar opleidingen die primair voor jongeren zijn ontwikkeld.
Volgens Vilans kan een gediplomeerd zorgmedewerker die vijf jaar geen injectie heeft gegeven als onbekwaam en daarmee onbevoegd worden beschouwd. Daarentegen kan iemand zonder diploma wel bekwaam worden gemaakt om injecties te geven, mits de juiste scholing en toetsing worden doorlopen.
Als oplossing stelt de kennisorganisatie voor om gebruik te maken van een bekwaamheidspaspoort in het leermanagementsysteem. Hierin kan nauwkeurig worden bijgehouden voor welke handelingen een zorgmedewerker bekwaam en geschoold is. Ook benadrukt Vilans dat een medewerker, ondanks aantoonbare scholing en toetsing, kan besluiten bepaalde handelingen niet uit te voeren, bijvoorbeeld bij gebrek aan vertrouwen tussen zorgmedewerker en patiënt.