Ruim één op de vijf ouderen in Nederland voelt zich sterk eenzaam. Dat blijkt uit het Nationaal Ouderenonderzoek 2025 van het Nationaal Ouderenfonds. De helft van alle ouderen ervaart in enige mate eenzaamheid. Veel ouderen willen wel meedoen aan het sociale leven, maar voelen zich een last voor anderen.
Het onderzoek toont aan dat 50 procent van de ouderen zich in een bepaalde mate eenzaam voelt. Van hen voelt 22 procent zich sterk eenzaam. Ouderen scoren laag op zingeving, met een gemiddelde van 6,6 op de dimensies van Positieve Gezondheid. Het dagelijks functioneren scoort een 8.
Nieuwe mensen ontmoeten wordt door 44 procent van de ondervraagden als meest waardevol ervaren. Van de ouderen die meer contact wensen, weet 29 procent niet goed hoe ze vaker in contact moeten komen met anderen. Een derde van de ouderen gaat nooit naar een ontmoetingsplek in de buurt, terwijl 29 procent van hen dit wel zou willen.
Voor het onderzoek werkte het Nationaal Ouderenfonds samen met onderzoeksbureau Haystack Consulting. Daarbij werden AI-persona's ingezet om inzicht te krijgen in de beleving van ouderen. Hieruit blijkt dat ouderen niet tot last willen zijn. Ze ervaren meer zingeving wanneer ontmoetingen draaien om gelijkwaardigheid en wederkerigheid. Ouderen willen niet alleen ontvangen, maar ook bijdragen met hun kennis, humor en levenservaring.
Volgens Kirsten Andres, directeur van het Nationaal Ouderenfonds, is eenzaamheid vaak het gevolg van subtiele uitsluiting. Kleine gebaren kunnen een groot verschil maken, stelt zij.
Het onderzoek geeft aan welke stappen helpen tegen eenzaamheid. 31 procent van de ouderen zou erbij gebaat zijn als iemand hen zou meevragen naar een activiteit. 39 procent wenst meer gezelligheid in hun leven. Een telefoontje of videogesprek kan al verschil maken. 30 procent geeft aan dat meer buurtactiviteiten zou helpen.
Ouderen gebruiken de sportlocatie (26 procent), de directe buitenomgeving (22 procent) en het buurthuis (22 procent) om nieuwe mensen te ontmoeten en bestaande contacten te onderhouden.
Het Nationaal Ouderenfonds lanceert speciaal voor de Week tegen Eenzaamheid een actie met Greetz. Via greetz.nl/nl/ouderenfonds kan iedereen gratis een kaart versturen naar een oudere. De Week tegen Eenzaamheid 2025 wordt georganiseerd in het kader van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 80 procent van de gemeenten en meer dan 200 organisaties zijn bij het programma aangesloten.