Ezels die een natuurgebied in de Rotterdamse haven gaan onderhouden. Dat is de insteek van de proef die Havenbedrijf Rotterdam uitvoert met het uitzetten van drie onlangs uit Spanje overgekomen ezelinnen in het Geuzenbos. De drie dieren gaan grazenderwijs helpen bij het terugdringen van de woekerende duindoorn op de leidingstrook in het gebied.
De haven van Rotterdam zit vol moderne en technische snufjes. Van e-noses tot aan het virtuele hek met slimme camera’s. Maar voor het probleem van de te overvloedig aanwezige duindoorn in het Geuzenbos kiest het Havenbedrijf voor een ouderwetse en natuurlijke oplossing: de ezel.
Na een zorgvuldige voorbereiding, inclusief gezondheidscontroles, inentingen en een gewenningsperiode aan het Nederlandse weer, namen de dieren onlangs hun intrek in het Geuzenbos. Enigszins weifelend kwamen de drie ezelinnen de trailer uitgelopen, maar al snel gingen ze in galop op verkenning door hun nieuwe verblijf.
In de haven van Rotterdam zijn leidingstroken essentieel voor het transport van diverse stoffen, zoals olieproducten, chemicaliën en industriële gassen. Deze leidingen verbinden bedrijven in de haven met elkaar en lopen ook naar andere locaties in Nederland, België en Duitsland.
Vanwege de veiligheid moet zo’n leidingstrook altijd kort gemaaid zijn. Wanneer dat alleen om grasachtige vegetatie gaat, is dat een fluitje van een cent. In het geval van het Geuzenbos ligt dat door de duindoorn anders. Deze taaie woekeraar gedijt goed in het gebied en kan zich binnen de kortste keren flink verspreiden en de hoogte in groeien. Het gevolg: intensief onderhoud, wat vele mensuren en hoge kosten met zich meebrengt.
Het Geuzenbos, een gebied van 29 hectare met veel bomen en een open vlakte tussen de Europoort en Voorne-Putten, werd al bewoond door twee taurossen. Zij beheerden met hun gegraas het gebied al op een ecologische manier, maar deze runderen zijn niet zo verzot op de netelige duindoorn. De afdeling Asset Management van het Havenbedrijf kwam daarop in samenspraak met Grazelands Rewilding, dat verantwoordelijk is voor het begrazingsproject, op het idee van het plaatsen van ezels.
Deze specifieke ezels behoren tot het ras van de Zamorano-Leonés, een Spaanse wilde ezelsoort die graag smikkelt van droge, ruige vegetatie. In Spanje worden ze zelfs ingezet in gebieden met veel doornachtige planten, om zo bosbranden te bestrijden. Deze ezels – die ongeveer zo groot zijn als een gemiddelde pony – kunnen daarnaast goed tegen barre weersomstandigheden.
Al met al zorgden hun dieetvoorkeur en rustige karakter voor een ideale match voor deze proef in het Geuzenbos. De ezelinnen zullen het gebied delen met de al aanwezige taurossen. In Spanje is hun gedrag ten opzichte van deze runderen al getest. De verwachting is dat beide soorten elkaar goed verdragen en elkaar met rust zullen laten.
Naast het feit dat het Havenbedrijf met de proef uitvoerig onderhoud aan de leidingstroken hoopt te voorkomen, zijn er meer en misschien wel belangrijkere voordelen door de komst van de ezels. Dat vertelt Lissethe Veenstra, assetmanager Infra bij Havenbedrijf Rotterdam. “De aanwezigheid van de ezelinnen komt ook ten goede aan de biodiversiteit in het havengebied. We zijn zuinig op de natuur die we in de haven hebben. Ecologisch beheer past daar goed bij.”
De proef zal naar verwachting minimaal een jaar tot anderhalf jaar duren, om zo hun gedrag en effectiviteit in verschillende seizoenen te kunnen monitoren. Als de ezels effectief blijken in het beheer van de duindoorn, kunnen ze permanent blijven. Veenstra: “Het is een luchtig, maar doordacht initiatief dat bijdraagt aan biodiversiteit en duurzaamheid.”
Omwonenden en bezoekers worden met borden geïnformeerd over de aanwezigheid van de ezels en de omgangsregels, zoals het aanlijnen van honden en het niet voeren van de dieren. Het Havenbedrijf benadrukt dat veiligheid en dierenwelzijn voorop staan. De dieren worden uiteraard nauwlettend gemonitord.
In de Rotterdamse haven is verrassend veel natuur te vinden, van oesters tot bijzondere orchideeën. Ook zeehonden en dwergvleermuizen zijn er niet ongewoon. Deze bijzondere havenbewoners zijn bijvoorbeeld te vinden op de Landtong Rozenburg, de Vogelvallei, het Geuzenbos, getijdepark Groene Poort, maar ook op onverwachte plaatsen, midden tussen de industrie.
Bij het ontwikkelen van de haven houdt Havenbedrijf Rotterdam nauwkeurig rekening met beschermde plant- en diersoorten, de natuurwaarden en biodiversiteit. Dit vraagt om vakkundig beheer en afgewogen keuzes. Havenbedrijf Rotterdam houdt rekening met de kwaliteit van leefomgeving.
