Museum Rotterdam presenteert een bijzondere nieuwe aanwinst: een standbeeld van Eric Alblas (1960-2023), beter bekend als ‘De lachgasman van Rotterdam’. Kunstenaar André Pielage creëerde een sculptuur waarin Eric, gezeten in zijn scootmobiel, volledig is opgebouwd uit duizenden lachgaspatronen die Eric tijdens zijn dagelijkse rondes verzamelde.
Het beeld is een eerbetoon aan een Rotterdammer die zich met toewijding inzette voor een schonere stad. De onthulling vindt plaats op 24 mei, precies twee jaar na zijn overlijden, en wordt voorafgegaan door de jaarlijkse Eric Alblas Memorial Cleanup georganiseerd door Zwerfie Rotterdam. Het kunstwerk is tot en met september te zien als tijdelijke presentatie in Museum Rotterdam ’40 – ’45 NU aan de Coolhaven. Het kunstwerk De Lachgasman van Rotterdam is mogelijk gemaakt door financiering van het Mondriaan Fonds en een anonieme particuliere donateur.
Eric Alblas leed aan hemofilie, een ernstige bloedstollingsziekte, en werd uiteindelijk afhankelijk van een rolstoel. Ondanks zijn beperkingen zette hij zich in voor een schonere stad, nadat hij zag hoe iemand uitgleed over een lachgaspatroon. Met een grijper en magneet verzamelde hij tijdens zijn dagelijkse rondes door Rotterdam soms wel duizend patronen per dag. Voor zijn inspanningen ontving hij in 2022 de Erasmusspeld. Toen de pijn door zijn ziekte ondraaglijk werd, koos hij op 24 mei 2023 voor euthanasie. Zijn rouwkaart droeg de boodschap: ‘Houden jullie Rotterdam schoon en veilig? Ik ben aan mijn laatste ronde bezig’.
In 2018 zocht kunstenaar André Pielage contact met Eric Alblas voor lachgaspatronen voor zijn kunstwerk Out Loud, een waarschuwing tegen lachgasgebruik, dat sinds de totstandkoming een plek heeft gekregen in Haarlem. Eric leverde hem de gevonden patronen en zo ontstond een blijvende band. Later deelde André zijn plan om Eric te vereeuwigen in een standbeeld. Ivo Rodermans van Zwerfie Rotterdam omarmde het idee en wist de financiering rond te krijgen. Zwerfie, dat zich met bijna 500 vrijwilligers inzet voor minder zwerfafval en afvalreductie, organiseert jaarlijks de Eric Alblas Memorial Cleanup langs Eric’s favoriete route van de Maashaven naar het Noordereiland.
Museum Rotterdam was direct enthousiast over het kunstwerk, dat perfect past binnen de veelzijdige collectie die de stad en haar inwoners weerspiegelt. Het eert een ‘gewone’ Rotterdammer die zich inzette voor een schonere stad en sluit aan bij historische objecten uit de collectie zoals een fietsveegwagen uit 1927 en een Opzoomerbezem uit 1994.
Het standbeeld wordt tentoongesteld in een tijdelijke pop-up presentatie aan de Coolhaven. Hier experimenteert het museum met nieuwe manieren om Rotterdams erfgoed te tonen en een dialoog met de stad aan te gaan. In oktober 2025 maakt deze presentatie plaats voor een ander object uit de collectie. De tentoonstelling is gratis te bezoeken, met de mogelijkheid om aansluitend Museum Rotterdam '40-'45 NU te ontdekken tegen reguliere entreeprijzen.
Noot: Lachgas wordt veel gebruikt als drug en de patronen werden massaal op straat achtergelaten. Sinds 1 januari 2023 staat lachgas op de Opiumlijst en is recreatief gebruik en verkoop verboden. Hoewel de kleine patronen uit het straatbeeld zijn verdwenen, worden nu grotere cilinders gebruikt, die explosiegevaar in afvalovens veroorzaken. Zwerfie Rotterdam pleit bij de Tweede Kamer voor een landelijke inleververgoeding voor lachgascilinders om zwerfcilinders en ontploffingen bij afvalverwerkers te voorkomen.
