De maritieme sector zoekt actief naar manieren om de uitstoot van schadelijke stoffen te beperken. Onder toenemende internationale druk op milieuvlak groeit de belangstelling voor Wind-Assisted Propulsion Systems (WAPS), waarbij windenergie wordt ingezet als aanvullende aandrijving. Deze technologie verlaagt het brandstofverbruik en daarmee ook de uitstoot van broeikasgassen.
De systemen zijn in verschillende vormen beschikbaar, zoals rotorsails, wing sails, suction sails, soft sails en kites. Rotorsails maken gebruik van het Magnus-effect, terwijl wing sails een stijve vleugelstructuur hanteren. Suction sails versterken het liftvermogen door luchtzuiging, terwijl soft sails flexibel zijn en eenvoudig kunnen worden opgeborgen. Kites opereren op grotere hoogte, waar de wind stabieler is, en zijn vooral geschikt voor lange oceaanroutes. De keuze voor een systeem hangt af van het type schip, de routes en technische beperkingen.
De inzet van WAPS levert directe voordelen op. Rederijen besparen jaarlijks tussen de vijf en twintig procent brandstof, met uitschieters tot boven de vijfentwintig procent onder gunstige omstandigheden. Daarnaast kan een systeem bijdragen aan de stabiliteit van het schip. Dit verlaagt het risico op ladingverschuivingen en daarmee op schade of vertraging. De investering is bovendien binnen drie tot zeven jaar terugverdiend, afhankelijk van het gekozen systeem, de brandstofprijs en eventuele subsidies.
In de Rotterdamse haven groeit het aantal schepen met WAPS gestaag. De haven stelt weinig eisen aan deze technologie, omdat de meeste systemen binnen de contouren van het schip blijven en inklapbaar zijn. Daardoor veroorzaken ze nauwelijks hinder bij aanlopen of ligplaatsen. Alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld wanneer onderdelen buiten de romp uitsteken of het schip lastiger bestuurbaar wordt, kan de havenmeester ingrijpen. Maar zulke situaties zijn zeldzaam, mede dankzij de voortdurende technische ontwikkeling van deze voortstuwingssystemen.
De verwachting is dat het gebruik van windondersteuning verder toeneemt. In combinatie met alternatieve brandstoffen en digitale optimalisatie kan WAPS een belangrijke rol spelen in het verduurzamen van de scheepvaart. Wat eeuwenlang de primaire krachtbron was op zee, blijkt ook in de hedendaagse logistiek weer van onschatbare waarde.
