Ah, de Wereldhavendagen. Dat jaarlijkse moment waarop Rotterdam zich vol trots aan de wereld toont — en zich tegelijkertijd vol overgave laat vertrappen door tienduizenden wandelschoenen uit Apeldoorn, Ede en andere exotische oorden. Wat ooit begon als een ode aan de rauwe kracht van de haven, is nu verworden tot een openluchtbeurs waar drones, bootjes en braderiearoma's om voorrang vechten op de kade.
Want geloof me, de Rotterdammer zelf? Die zit binnen. Of op z’n best op een balkon, met een biertje en een onzichtbaar spandoek: “Terug naar Maassluis, a.u.b.” Niet omdat we geen trots voelen — integendeel — maar omdat het zicht op je eigen stad tijdens de Wereldhavendagen ineens geblokkeerd wordt door toeristen met telelenzen, kinderen met suikerspinnen groter dan hun hoofd en influencers die de havendienst aan het taggen zijn op Instagram.
De demonstraties op het water zijn spectaculair, daar niet van. Mariniers die uit helikopters springen, sleepboten die dansen alsof ze in een musical spelen en patrouillevaartuigen die keren op een dubbeltje. Maar voor wie denkt dat de haven zélf centraal staat: think again. Er is tegenwoordig meer ruimte voor foodtrucks dan voor containers. Je moet goed zoeken naar een kraan die niet “streetfood” verkoopt.
De schepen kun je bezoeken, mits je bereid bent om een uur in de rij te staan tussen mensen die vragen of de Erasmusbrug ook meedoet aan het evenement. “Is dit nou die Maasvlakte?” hoor je dan iemand mompelen, terwijl ze op de Willemskade staan. Ondertussen probeert een verdwaalde Rotterdammer zijn fiets tussen een frituurkraam en een brassband door te manoeuvreren.
De gemeente jubelt uiteraard: “Een half miljoen bezoekers!” Nou, gefeliciteerd. Vroeger was dat de hoeveelheid containers per dag, nu zijn het buggy’s en wandelwagens. En de échte havenarbeiders? Die zijn inmiddels vervangen door acteurs in gele hesjes die uitleggen hoe een schroef werkt.
Rotterdam is z’n feestje kwijt. Het is nu van de buitenstaander, van de sponsor, van de popcorn. En begrijp me niet verkeerd: iedereen is welkom. Maar als je bij het horen van het woord 'kade' denkt aan een kaasplankje, dan is er ergens iets misgegaan.
Misschien moeten we iets terugpakken. Een alternatieve Wereldhavendag. Geen vuurwerk, geen dj's, geen poffertjes. Gewoon: een werkende kraan, een loeiende scheepshoorn, en een boze havenarbeider die roept: “Wegwezen, ik mot laden!”
Want soms, heel soms, wil je je stad gewoon even terug. Al is het maar voor één weekend.
